تاثیر جلوه های ویژه و پرده سبز در تاریخ سینما
جلوه های ویژه به مجموعه‌ای از ترفندهای بصری و مکانیکی گفته می‌شود که در فیلم‌های سینمایی، تلویزیونی، بازی‌های ویدیویی و… استفاده می‌شود تا حوادث تخیلی را در آن‌ها شبیه‌سازی کنند. به این نکته باید توجه داشت که علاوه بر جلوه‌های ویژه کامپیوتری، جلوه‌های ویژه بصری نیز وجود دارد. این جلوه‌های بصری به اثرات دیجیتالی پس از تولید مربوط می‌شود در حالی که جلوه‌های ویژه بصری به اقدامات نوری و مکانیکی اشاره می‌کند. در این مطلب تاثیر جلوه های ویژه و پرده سبز در تاریخ سینما را بررسی می‌کنیم.
جلوه های ویژه چگونه وارد دنیای تصویر شد
اولین جلوه های ویژه با استفاده از لنز دوربین‌های مخصوص یا حرکت دادن یک صحنه پشت بازیگران به وجود آمد که با تولید پرینترهای نوری توسعه یافته است.
اقدامات و اثرات مکانیکی که در جلوه های ویژه و همزمان با شات‌های ضبط فیلم استفاده می‌شود شامل: استفاده از مناظر، پیروتکنیک، مدل مقیاس، مات و… است. جلوه‌های جوی مانند باد، باران، مه و… و همچنین مجموعه‌ای از آرایش‌های ویژه مثل آرایش پروتز که با استفاده از آن می‌توان صورت انسان را شبیه یک موجود فرازمینی کرد نیز در مجموعه اثرات مکانیکی قرار می‌گیرد.
در این مجموعه از اقدامات از مهندسان مکانیک استفاده می‌کنند تا بتوانند صحنه‌هایی مانند حرکت یک ماشین بر روی یک ساختمان و یا چرخش آن در فضا را در مقابل یک پرده سبز فیلمبرداری کنند.
جلوه‌های نوری در جلوه های ویژه، تکنیکی است که در یک قاب فیلم با عکاسی یا در داخل دوربین با استفاده از نمایش چندگانه و یا فرایند شفتان و یا در مرحله بعد تولید با چاپگرهای نوری خلق می‌شود. این چاپگرهای نوری توانایی آن را دارند که قسمت‌های مختلف فیلم را با هم ترکیب و یا یک بخش از تصویر را جایگزین کنند. با این چاپگر ها اقداماتی مانند قرار دادن بازیگران در مقابل یک پشت زمینه متفاوت و جلوه‌های مانند کاراکترهایی که در هوا در حال پرواز و یا معلق هستند، ممکن می‌شود.
اولین جلوه های ویژه در جهان کجا استفاده شد؟
در این بخش از تاثیر جلوه های ویژه بر سینما باید بگوییم اولین جلوه ویژه در جهان در سال ۱۸۵۷ توسط اسکار رجلندر به وجود آمد که در آن یک پرینت ترکیبی مونتاژ شده بود. در واقع عکس در این نوع پرینت از ترکیب بخش‌های متفاوت ۳۲ عدد نگاتیو در یک تک عکس به وجود آمده است. در سال ۱۸۹۵ اولین جلوه ویژه تصویر متحرک توسط آلفرد کلارک در یک صحنه اعدام پدید آمد. در این صحنه هنگامی که قرار بر پایین آمدن تیغه گیوتین بود تمام بازیگران در سر جای خود ساکن و ثابت ایستادند و سپس بازیگری که قرار بر اعدامش بود جای خود را با یک آدمک شبیه خود عوض کرد؛ سپس تبر به پایین آمد و صحنه اعدام فیلمبرداری شد. از این ترفند به عنوان اولین ترفند متحرک یاد می‌شود.
پیشرفت جلوه های ویژه در سینما
از سال ۱۹۱۰ تا ۱۹۲۰ نوآوری‌ها در جلوه های ویژه به صورت شات مات توسط نورمن داون انجام گرفت. ابتدا برای فیلمبرداری شات مات یک تکه مقوا را در معرض فیلم قرار می‌دادند تا یک بخشی از فیلم را مسدود کند. نورمن داون این تکنیک را با شات شیشه ترکیب کرد. او بعدها نوآوری‌های بیش‌تری نیز در این زمینه ارائه داده است.
در دو دهه‌ی ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ تکنیک‌هایی که برای جلوه های ویژه استفاده می‌شد توسط صنعت تصویربرداری توسعه و بهبود یافت.
یکی دیگر از تاثیر جلوه های ویژه در سینما در بخش گریم آن بود که در مدت پیشرفت‌های آرایشی متوجه شدند می‌توان ماسک‌هایی درست کرد که کاملا متناسب با بازیگر باشد. این ایده با پیشرفت علم مواد زمینه‌ای برای فیلم‌سازی فیلم‌های ترسناک شد.
تکنیک پرده سبز در سینما
صحنه‌ای که در فیلم‌ها مشاهده می‌شود اعم از یک صحنه نبرد، پرواز، شهرهای قدیمی و یا شهرها و معماری‌هایی که در آینده‌های دور از ذهن به وجود می‌آید و… با کمک پشت‌زمینه‌ها با پارچه رنگی و فرآیندی به نام کروماکی فیلمبرداری می‌شود.
کروماکی یک تکنیک جلوه ویژه پس از تولید است که در آن برای قرار دادن چند عکس و فیلم روی هم استفاده می‌شود؛ در این صورت می‌توان یک تصویر را جایگزین کرد. در واقع کروماکی به تکنسین‌های رسانه‌ای این امکان را می‌دهد تا صفحه پشت و افراد و اشیایی که در مقابل آن ایستاده‌اند را با هر چیز دیگری جایگزین کنند. متناسب با رنگ پارچه پشت زمینه اصطلاحات متفاوتی در فرایند کروماکی به کار برده می‌شود مانند پرده سبز و پرده آبی. این فرایند با هر پشت‌زمینه‌ای که رنگ یکنواخت و مشخصی داشته باشد انجام می‌شود؛ اما به دلیل این که رنگ سبز و آبی تفاوت زیادی با رنگدانه‌های پوست انسان دارد، اغلب از این دو رنگ استفاده می‌شود. نباید در هیچ بخش از شی و یا فردی که از آن عکس یا فیلم گرفته می‌شود، همان رنگ یا رنگی مشابه پس‌زمینه استفاده شده باشد.
انتخاب پرده سبز یا پرده آبی برای فیلم برداری
اغلب از رنگ سبز به عنوان رنگ پس‌زمینه در سینما و تلوزیون استفاده می‌شود. یکی از دلایل آن وجود تمایل بین مجریان و افراد در پوشیدن لباس آبی است.
پرده آبی اولین رنگی است که در صنعت تلوزیون و فیلمبرداری برای فرایند کروماکی استفاده شده است تا این که ملاحظات علمی و کاربردی و چالش لباس آبی باعث شد رنگ پرده از رنگ آبی به رنگ سبز تغییر کند. دلایل دیگر این تغییر رنگ آبی به سبز و استفاده بیش‌تر از پرده سبز به جای پرده آبی آن است که چشم انسان به رنگ سبز که در وسط طیف طول موج مرئی قرار گرفته حساس‌تر است. کانال ویدیویی آنالوگ سبز معمولا قدرت سیگنال قوی‌تری را حمل می‌کند و در مقایسه با اجزاء سایر کانال‌های ویدیویی، نسبت به نویز سیگنال بهتری می‌دهد. به هر حال تنها چیزی که ثابت مانده است و باید حفظ شود، بیرون ماندن سطح تناسب رنگی پرده با افراد و اشیای جلوی آن است.
